Óbyggðanefnd

MENU
Close Menu

Til meðferðar

Sjá einnig

Upplýsingar um málsmeðferð.

Yfirlitskort

Yfirlitskort – svæðaskipting og staða þjóðlendumála á landinu öllu (apríl 2021).

Svæði 10B

Ísafjarðarsýslur

– Kort sem sýnir afmörkun svæðis 10B.

Kröfur fjármála- og efnahagsráðherra fyrir hönd íslenska ríkisins um þjóðlendur á svæði 10B bárust óbyggðanefnd 16. september 2020, sbr. 10. gr. þjóðlendulaga, nr. 58/1998. Þær ná til 45 svæða en upplýsingar um afmörkun þeirra eru í kröfulýsingu og á kortum sem hér fara á eftir. Vakin er athygli á því að í 5. kafla kröfulýsingarinnar er að finna skýringar á einstökum kröfulínum.

Óbyggðanefnd kallaði í framhaldinu eftir kröfum þeirra sem kynnu að eiga öndverðra hagsmuna að gæta. Kröfur ríkisins voru kynntar skv. 2. mgr. 10. gr. þjóðlendulaga, nr. 58/1998, auk þess sem vakin var athygli á þeim með ýmsum hætti. Frestur til að lýsa gagnkröfum var upphaflega veittur til 1. febrúar 2021 en framlengdur þrisvar, síðast til 22. mars 2021. Kröfulínur allra málsaðila má sjá á eftirfarandi kortum.

Framundan er kynning á heildarkröfum skv. 12. gr. þjóðlendulaga. Óbyggðanefnd rannsakar síðan málin, sem felur m.a. í sér umfangsmikla gagnaöflun í samvinnu við sérfræðinga á Þjóðskjalasafni Íslands, og úrskurðar að lokum um kröfur málsaðila. Leiði rannsókn nefndarinnar í ljós að einhver kunni að telja til eignarréttinda án þess að hafa lýst kröfu verður viðkomandi gefinn kostur á að gerast aðili máls, sbr. 3. mgr. 13. gr. þjóðlendulaga.

Kröfulýsing ríkisins og fylgigögn hennar:

Kort með kröfulínum allra málsaðila (7. maí 2021):

Sjá einnig:

Svæði 5, 7A, 8A, 8B og 10A – kröfur skv. 7. mgr. 10. gr. þjóðlendulaga

Með lögum nr. 34/2020 var bætt við þjóðlendulög ákvæði sem heimilaði óbyggðanefnd að taka til meðferðar tiltekin afmörkuð svæði í landshlutum þar sem málsmeðferð nefndarinnar væri annars lokið. Heimildin var bundin við svæði sem höfðu ekki áður sætt kröfum um þjóðlendur af hálfu ríkisins en háð því skilyrði að óbyggðanefnd hefði í úrskurði gert athugasemd við kröfugerð ríkisins á sínum tíma. Að jafnaði var um það að ræða að gögn sem aflað var við rannsókn óbyggðanefndar um nærliggjandi svæði bentu til þess að óvissa kynni að vera um eignarréttarlega stöðu svæðis sem féll utan við kröfugerð ríkisins en þar sem óbyggðanefnd er bundin af kröfugerð aðila og ríkinu var á þeim tíma ekki heimilt að auka við kröfur sínar meðan á málsmeðferð stóð hafði nefndin ekki færi á að taka svæðin til nánari skoðunar og úrskurða um þau á sínum tíma.

Landsvæðin þar sem slíkar athugasemdir höfðu verið gerðar voru talin upp í greinargerð með frumvarpi sem varð að lögum nr. 34/2020 auk þess sem ein athugasemd var gerð í úrskurði sem kveðinn var upp eftir framlagningu frumvarpsins.

Á grundvelli 7. mgr. 10. gr. þjóðlendulaga tók óbyggðanefnd umrædd svæði til meðferðar í einu lagi 1. júlí 2020 og veitti íslenska ríkinu frest til að lýsa kröfum um þjóðlendur þar, væri um slíkar kröfur að ræða. Kröfulýsingarfresturinn náði til allra athugasemda sem vörðuðu landshluta nr. 1–10A en nánar tiltekið höfðu athugasemdir verið gerðar í landshlutum nr. 5, 7A, 8A, 8B og 10A.

Kröfur íslenska ríkisins um þjóðlendur á þessum landsvæðum bárust óbyggðanefnd 18. janúar 2021 og taka til allra svæða þar sem athugasemdir höfðu verið gerðar. Kröfulýsingu íslenska ríkisins ásamt kröfulínukortum má sjá hér fyrir neðan.

Óbyggðanefnd kallar nú eftir kröfum þeirra sem kunna að eiga öndverðra hagsmuna að gæta. Kröfum skal lýst skriflega í síðasta lagi 4. júní 2021. Upplýsingar um frágang kröfulýsinga o.fl. má finna á undirsíðunni Undirbúningur málsaðila en nánari upplýsingar eru veittar á skrifstofu óbyggðanefndar.

Þegar gagnkröfur hafa borist verða heildarkröfur kynntar, sbr. 12. gr. þjóðlendulaga. Að lokinni rannsókn á málunum úrskurðar óbyggðanefnd um kröfur málsaðila. Leiði rannsókn nefndarinnar í ljós að einhver kunni að telja til eignarréttinda án þess að hafa lýst kröfu verður viðkomandi gefinn kostur á að gerast aðili máls, sbr. 3. mgr. 13. gr. þjóðlendulaga. M.a. verður athugað hvort kröfugerð í eldri málum á nærliggjandi svæðum þykir gefa tilefni til þess. Í tengslum við þau mál var á sínum tíma aflað ýmissa gagna um svæðin sem nú eru til meðferðar en öll málsgögn eru fáanleg á skrifstofu óbyggðanefndar.

Sjá einnig:

Kröfulýsing ríkisins og fylgigögn hennar:

Svæði 11

Austfirðir

– Kort sem sýnir afmörkun svæðis 11.

Óbyggðanefnd hefur tekið svæði 11 til meðferðar og veitt fjármála- og efnahagsráðherra frest til 8. október 2021 til að lýsa kröfum íslenska ríkisins um þjóðlendur á svæðinu, sbr. 8. og 10. gr. þjóðlendulaga, nr. 58/1998.

Þegar þjóðlendukröfur ríkisins hafa borist verða þær kynntar og þeim sem telja til eignarréttinda á viðkomandi svæðum veittur frestur til að lýsa kröfum á móti. Að því loknu verða heildarkröfur kynntar. Óbyggðanefnd rannsakar síðan málin, sem felur m.a. í sér gagnaöflun í samvinnu við sérfræðinga á Þjóðskjalasafni Íslands, og úrskurðar að lokum um kröfur málsaðila. Sjá einnig upplýsingar um málsmeðferð.

Svæði 12

Eyjar og sker umhverfis landið

Málsmeðferð er ekki hafin. Áætlað er að svæðið verði tekið til meðferðar á árinu 2021 og að úrskurðir verði kveðnir upp árið 2024.

Sjá einnig: