Óbyggðanefnd

MENU
Close Menu

Til meðferðar

Sjá einnig

Upplýsingar um málsmeðferð.

Yfirlitskort

Yfirlitskort – svæðaskipting og staða þjóðlendumála á landinu öllu (apríl 2023).

Svæði 12

Eyjar og sker
  • Kort sem sýnir afmörkun svæðis 12.

Óbyggðanefnd hefur tekið til meðferðar svæði 12, eyjar og sker – sem tekur til landsvæða utan strandlengju meginlandsins – og veitt fjármála- og efnahagsráðherra frest til fimmtudagsins 31. ágúst 2023 til að lýsa fyrir hönd íslenska ríkisins kröfum um þjóðlendur á svæðinu, sé um slíkar kröfur að ræða.

Samkvæmt 10. gr. a. í  þjóðlendulögum hefði nefndinni í þessu tilviki verið heimilt að bæta viðbótarþrepi framan við hefðbundna málsmeðferð skv. 10. gr. laganna. Í 10. gr. a. segir að þegar nefndin taki landsvæði utan strandlengju meginlandsins til meðferðar sé henni heimilt að skora á þá sem kalla til eignarréttinda þar að lýsa réttindum sínum fyrir nefndinni innan tiltekins frests, áður en kröfum ríkisins um þjóðlendur er lýst. Óbyggðanefnd ákvað að nýta heimildina ekki og um málsmeðferð á svæðinu fer því að öllu leyti eftir ákvæðum 10. gr. þjóðlendulaga. Sú ákvörðun er rökstudd í eftirfarandi bréfi til ráðherra um töku svæðisins til meðferðar.

Þegar kröfur ríkisins hafa borist verða þær kynntar og og kallað eftir kröfum þeirra sem eiga öndverðra hagsmuna að gæta. Þegar gagnkröfur hafa borist verða heildarkröfur kynntar. Óbyggðanefnd rannsakar síðan málin, sem felur m.a. í sér umfangsmikla og kerfisbundna gagnaöflun í samvinnu við sérfræðinga á Þjóðskjalasafni Íslands, og úrskurðar að lokum um kröfur málsaðila. Leiði rannsókn nefndarinnar í ljós að einhver kunni að telja til eignarréttinda án þess að hafa lýst kröfu verður viðkomandi gefinn kostur á að gerast aðili máls, sbr. 3. mgr. 13. gr. þjóðlendulaga.

Sjá einnig:

Svæði 11

Austfirðir
  • Kort sem sýnir afmörkun svæðis 11.

Kröfur fjármála- og efnahagsráðherra fyrir hönd íslenska ríkisins um þjóðlendur á svæði 11, Austfjörðum, bárust óbyggðanefnd 25. janúar 2022, sbr. 10. gr. þjóðlendulaga, nr. 58/1998.

Í framhaldinu kallaði óbyggðanefnd eftir kröfum þeirra sem kynnu að eiga öndverðra hagsmuna að gæta. Kröfulýsingarfrestur var til 20. júní 2022 eftir að hafa verið framlengdur tvívegis. Innan frestsins bárust 32 kröfulýsingar, sumar vegna fleiri en einnar jarðar eða svæðis, og athugasemdir vegna eins svæðis.

Allar kröfulýsingar, ásamt kortum með kröfulínum málsaðila, er að finna hér fyrir neðan.

Kynning á heildarkröfum skv. 12. gr. þjóðlendulaga stóð yfir 15. nóvember – 15. desember 2022. Frestur til athugasemda var til 22. desember 2022. Kynningargögn voru send öllum skrifstofum sýslumannsins á Austurlandi og sveitarfélögum á svæðinu, þ.e. Múlaþingi og Fjarðabyggð, með beiðni um að gera þau aðgengileg auk þess sem þau eru tiltæk hér fyrir neðan. Önnur fylgiskjöl en hér eru birt fást hjá skrifstofu óbyggðanefndar.

Rannsókn óbyggðanefndar á málunum stendur yfir en hún felur m.a. í sér ítarlega og kerfisbundna gagnaöflun í samvinnu við sérfræðinga á Þjóðskjalasafni Íslands. Einnig verður farið í vettvangsferðir um ágreiningssvæðin auk þess sem haldin verður svonefnd aðalmeðferð þar sem aðilar og vitni gefa skýrslur og málin eru flutt munnlega. Leiði rannsókn nefndarinnar í ljós að einhver kunni að telja til eignarréttinda án þess að hafa lýst kröfu verður viðkomandi gefinn kostur á að gerast aðili máls, sbr. 3. mgr. 13. gr. þjóðlendulaga. Að lokinni gagnaöflun og rannsókn á eignarréttarlegri stöðu ágreiningssvæðanna úrskurðar óbyggðanefnd síðan um fram komnar kröfur.

Kröfulýsing ríkisins og fylgiskjöl:

Kröfulýsingar allra málsaðila:

Kort með kröfulínum allra málsaðila:

Sjá einnig:

 

Svæði 10B

Ísafjarðarsýslur
  • Kort sem sýnir afmörkun svæðis 10B.

Kröfur fjármála- og efnahagsráðherra fyrir hönd íslenska ríkisins um þjóðlendur á svæði 10B bárust óbyggðanefnd 16. september 2020, sbr. 10. gr. þjóðlendulaga, nr. 58/1998. Þær náðu til 45 svæða en upplýsingar um afmörkun þeirra eru í kröfulýsingu og á kortum sem hér fara á eftir. Einnig eru greinargerðir íslenska ríkisins birtast sem og upplýsingar um síðari breytingar á kröfugerð þess.

Í framhaldi af því að kröfur ríkisins bárust óbyggðanefnd kallaði nefndin í framhaldinu eftir kröfum þeirra sem kynnu að eiga öndverðra hagsmuna að gæta. Kröfur ríkisins voru kynntar skv. 2. mgr. 10. gr. þjóðlendulaga, nr. 58/1998, auk þess sem vakin var athygli á þeim með ýmsum hætti. Frestur til að lýsa gagnkröfum var upphaflega veittur til 1. febrúar 2021 en framlengdur þrisvar, síðast til 22. mars 2021. Innan frestsins bárust 123 kröfulýsingar, sumar vegna fleiri en einnar jarðar eða svæðis, og athugasemdir vegna einnar jarðar. Síðar hafa nefndinni borist 25 kröfulýsingar að auki en skv. 3. mgr. 13. gr. þjóðlendulaga ber óbyggðanefnd að gefa landeigendum, sem kunna að telja til eignarréttinda á þeim svæðum sem þjóðlendukröfur ríkisins taka til, kost á að gerast aðilar máls og lýsa kröfum fyrir nefndinni. Því hefur nefndin tekið við kröfulýsingum sem borist hafa eftir lok formlegs kröfulýsingarfrests. Kynning á heildarkröfum skv. 12. gr. þjóðlendulaga stóð yfir 1. desember 2021 – 7. janúar 2022 og frestur til athugasemda var til 14. janúar 2022, sbr. áðurnefnda lagagrein.

Óbyggðanefnd fjallar um ágreiningssvæðin í átta málum, nr. 1–8/2021. Kröfulýsingar allra málsaðila og kort með kröfulínum þeirra má sjá hér fyrir neðan.

Rannsókn óbyggðanefndar á málunum stendur yfir en hún felur m.a. í sér ítarlega og kerfisbundna gagnaöflun í samvinnu við sérfræðinga á Þjóðskjalasafni Íslands, en nefndin úrskurðar svo að lokum um kröfur málsaðila. Leiði rannsókn nefndarinnar í ljós að einhver kunni að telja til eignarréttinda án þess að hafa lýst kröfu verður viðkomandi gefinn kostur á að gerast aðili máls, sbr. 3. mgr. 13. gr. þjóðlendulaga.

Aðalmeðferð í málunum var haldin 7. september og 4.–5 október 2022 í Edinborgarhúsinu á Ísafirði.

Kröfulýsing ríkisins og fylgigögn hennar:

Kort með kröfulínum allra málsaðila, kröfulýsingar gagnaðila ríkisins og greinargerðir ríkisins:

Sjá einnig:

Svæði 5, 7A, 8A, 8B og 10A – málsmeðferð skv. 1. málsl. 7. mgr. 10. gr. þjóðlendulaga

Sett hefur verið sérstök óbyggðanefnd til að annast málsmeðferð skv. 1. málsl. 7. mgr. 10. gr. þjóðlendulaga. Upplýsingar um þá málsmeðferð eru á eftirfarandi síðu:

Sjá einnig: